บันทึกอนุทินครั้งที่16

                                 การศึกษานอกสถานที่

 มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

National Science and Technology Fair 2558

       จุดประกายความคิด พัฒนาชีวิตด้วยวิทยาศาสตร์ เสริมสร้างชาติด้วยเทคโนโลยี สู่วิถีแห่งวัฒนธรรม

                                                ณ ชาเลนเจอร์ 2 อิมแพ็คเมืองทองธานี

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาตร์และเทคโนโลย๊

ในนิทรรศการประกอบไปด้วย

นิทรรศการ รู้รักษ์ช้างไทย

            ความภาคภูมิใจใน ช้างไทย สัตย์ประจำชาติของไทย เรียนรู้วิวัฒนาการ และมุมมองทางวิทยาศาสตร์ต่อช้าง ทั้งลักษณะกายภาพ สายพันธุ์ และพฤติกรรม ช้างที่เป็นส่วนสำคัญในหน้าประวัติศาสตร์ไทย วิธีชีวิตและสังคมไทย สถานการณ์ของช้างในปัจจุบัน

นิทรรศการ ดินดี ชีวิตดี

           ลงไปสู่โลกแห่งดิน เพื่อทำความรู้จักดิน สมบัติลำ้ค่าจากธรรมชาติและประโยขน์ของดิน

มากมายต่อมนุษย์สิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม

นิทรรศการ แสงคือชีวิต

           พัฒนาทฤษฎีการมองเห็นของมนุษย์ สร้างความตระหนักให้เห็นความสำคัญของแสง 

กับชีวิต สังคม สิ่งแวดล้อมและต่อเชื่อมไปสู่การพัฒนานวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์ใหม่ๆ

นิทรรศการของเล่นภูมิปัญญา 

          การเล่นทำให้เกิดการเรียนรู้ และจินตนาการนำไปสู่การสร้างสรรค์นวัตกรรม สนุกกับ

การเล่นผสมผสานกันของภูมิปัญญาท้องถิ่น และหลักการทางวิทยาศาสตร์และกลไกลในของเล่น

ของเล่นภูมิปัญญาไทย 1.ของเล่นประเภทหมุน เป็นของเล่นที่อาศัยจุดสมดุลในการเคลื่อนที่ของของเล่น ที่เห็นชัดเจนที่สุดคือ “ลูกข่าง” ตัวของลูกข่างจะประกอบด้วยลำตัวของลูกข่าง และขาของลูกข่างที่แหลม ลูกข่างที่สร้างจากภูมิปัญญาไทยมีด้วยกันมากมายหลายชนิด แต่งต่างกันที่วัสดุที่นำมาทำตัวลูกข่าง ขนาด น้ำหนัก พื้นที่การหมุน การประดิษฐ์ และวิธีการเล่น โดยปกติเมื่อเราออกแรงหมุนลูกข่าง ตัวลูกข่างจะคงรักษาการเคลื่อนที่ไว้ ในขณะเดียวกันน้ำหนักลูกข่างก็จะดึงให้ลูกข่างตกลงสู่พื้น โดยที่อากาศรอบๆจะทำหน้าที่เป็นแรงเสียดทานเพื่อชะลอการเคลื่อนที่ ตัวอย่างของลูกข่าง เช่น ลูกข่างไม้ ลูกข่างสะบ้า ลูกข่างสตางต์ ลูกข่างโว้ ลูกข่างชาวเขา เป็นต้น 2.ของเล่นที่ใช้สปริง ทำงานโดยใช้สปริงที่อยู่ภายใน เช่น หนูกะลา ควายชนกันและหนอนดิน เป็นต้น ของเล่นเหล่านี้จะใช้หนังยางทำเป็นสปริง เมื่อเด็กๆ เล่นของเล่นเหล่านี้ จะต้องบิดหรือดึงหนังยางให้เป็นเกลียวเพื่อเก็บพลังงาน จากนั้นก็ปล่อยเพื่อคลายหนังยางเพื่อเป็นการปล่อยพลังงาน ทำให้ของเล่นเคลื่อนที่ได้ 3.ของเล่นประเภทเสียง เกิดจากการสั่นสะเทือนของวัตถุหรืออากาศที่อยู่ในของเล่น การสั่นสะเทือนนี้จะไปกระทบโมเลกุลของอากาศ กระทบกันไปเรื่อยๆ จนถึงใบหูของเราไปยังแก้วหู ผ่านกระดูกค้อน ทั่ง โกลนจากนั้นจะส่งทอดการสั่นสะเทือนไปที่หูชั้นในเข้าสู่คอเคลีย ที่ทำให้เกิดกระแสประสาทส่งผ่านไปยังสมองเพื่อแปลความหมาย ของเล่นภูมิปัญญาไทยที่เกี่ยวกับเสียงมีมากมายหลายชนิดกว่าของเล่นชนิดอื่น เพราะของเล่นประเภทนี้ท้าทายการเรียนรู้และความสนใจของเด็ก เมื่อเด็กๆเล่นของเล่นเหล่านี้ พวกเขาก็จะได้เรียนรู้หลักการทำงานของหูและการได้ยิน ของเล่นประเภทเสียงมักทำจากไม้ไผ่ และดินเผาที่ทำให้เกิดเสียงโดยอาศัยการตี การเคาะและการเป่า เช่น โหวดหรือหวูด กลองหนังกบ     4.ของเล่นที่เกี่ยวกับแรงโน้มถ่วง (Gravity Toys) ของเล่นชนิดนี้ทำให้เด็กได้เรียนรู้เกี่ยวกับแรงอันมหาศาลของโลกที่ดึงดูด ทุกสิ่งไว้ โดยที่ไม่ปล่อยให้หลุดออกนอกอวกาศไป ซึ่งสิ่งต่างๆ ที่อยู่บนโลกใบนี้ล้วนอยู่ภายใต้แรงโน้มถ่วทั้งสิ้น ของเล่นในประเภทนี้ ได้แก่ “ลูกยาง” ที่ปีกของลูกยางเมื่อตกลงจากพื้นจะเกิดการหมุน ทำให้เกิดแรงยก ลูกยางจึงเคลื่อนที่ไปได้ไกล “นกบิน” ที่เป็นลักษณะเหมือนคันชักของซอ โดยปากของนกสานจะถูกร้อยไว้กับส่วนบนของเชือกที่ผูกติดกับคันโค้งของไม้ไผ่ และเมื่อปล่อยให้นกตกลงมาตามแรงดึงดูดของโลก นกจะค่อยๆตกลงมาอย่างช้าๆ เพราะแรงเสียดทานที่ปากที่ทำให้ดูเหมือนว่านกกำลังบิน “ไก่ลุม” ที่ใช้หลักการขอลลูกตุ้มด้านล่างที่ผูกอยู่กับเชือกที่โยงไปที่ปากไก่ทุกตัว   5.ของเล่นเกี่ยวกับความเฉื่อย โดยความเฉื่อย คือ การรักษาสภาพความสมดุขของวัตถุ อย่างเมื่อมีแรงดึงเท่าไรก็จะมีแรงดึงกลับเท่านั้น มีอยู่ในวัตถุไม่ว่าจะหยุดหรือเคลื่อนที่ เมื่อวัตถุเคลื่อนที่ด้วยความเฉื่อยจะรักษาการเคลื่อนที่ให้คงที่อาทิเมื่อวัตถุหมุน ความเฉื่อยจะช่วยให้หมุนไปอย่างต่อเนื่อง ของเล่นที่โดดเด่นในประเภทนี้คือ กังหันหมุน กังหันกะลา และกังหันลูกยาง ที่มีส่วนประกอบของกระบอกจับ ที่ทำจากกระบอกไม้ไผ่หรือเมล็ดของต้นไม้ขนาดใหญ่ เจาะรูตรงกลางเพื่อใส่ใบพัด และเจาะรูด้านข้างเพื่อใส่เชือกให้ผูกติดกับแกนของใบพัด และส่วนของใบพัดที่ทำจากไม้ไผ่เหลาให้แบนและยึดติดกับแกนกลาง เวลาจะเล่นให้ดึงเชือกตรงแกนกลางของใบพัด จะทำให้ใบพัดหมุนไปข้างหน้า แล้วใบพัดก็จะหมุนกลับมาเอง 6.ของเล่นที่เกี่ยวกับแรงและการเคลื่อนที่ ของเล่นที่เคลื่อนที่จากแรงยก อธิบายเช่นเดียวกับปีกของเครื่องบินที่เมื่อจะบินจะเกิดแรงยกเท่าๆกับแรง ผลักของเครื่องยนต์ น้ำหนักของเครื่องบินและแรงดึงดูดของโลกเมื่อเครื่องบินบินด้วยความเร็วที่ เพิ่มขึ้น อากาศที่อยู่ด้านบนปีก ทำให้เกิดแรงที่ยกขึ้น เรียกกฎนี้ว่า กฏของเบอร์นูลี นอกจากปีกเครื่องบินที่เกิดแรงยกแล้ว